czwartek, 21 marca 2013

SESJA 42: CZY JESTEŚ DOJRZAŁY?


KRÓTKA POWTÓRKA
Narzekanie i czekanie na zbawienie może być zajęcie doprawdy męczącym. Często mając do zrobienia zadanie niewymagające wielkiego nakładu pracy, zwlekamy aż do momentu krytycznego, gdy zaczynamy odliczać godziny. Kiedy zaś jesteśmy "zawaleni robotą" wywiązujemy się wzorcowo z obowiązków znajdując jeszcze czas na przyjemności. Jeśli i Ty tak miewasz, wróć do sesji 41! Liczy się działanie, nie zapominaj o tym. Jest ono wartością samą w sobie - nawet jeśli straciłeś mnóstwo czasu, podejmując działanie wygrywasz bez względu na wszystko. Nie zadręczaj się. Działaj.

DZISIEJSZA SESJA
Wybiła nam już 40-ta sesja, a więc czas najwyższy przyjrzeć się temu, czy jesteśmy już wystarczająco dojrzali. W tym celu odwołamy się do teorii Gordona  Allporta, przedstawiciela nurtu psychologii humanistycznej.
Jego teoria wywarła również wpływ na teorie poznawcze, gdyż traktował on osobowość w kategoriach systemu autoregulacji. Allport podkreślał, że funkcjonowanie osoby dorosłej ma charakter świadomy i racjonalny, jest spójne i osadzone w teraźniejszości, z wyraźnym odniesieniem do przyszłości. Mówiąc nieco prościej – osoba dorosła zna motywy swojego działania, skupia się na tym co „tu i teraz”, ale jednocześnie snuje plany na przyszłość. Jednak to jeszcze za mało, by mówić o dojrzałości.  Co to znaczy być człowiekiem dojrzałym zdaniem Allporta?

Wymienia on  6 kryteriów dojrzałej osobowości:

1) Poszerzanie zasięgu „ja”
Osoba dojrzała przejawia zainteresowanie światem, jest otwarta na nowe doświadczenia. Ponadto stawia cele, tworzy plany, a nie ogranicza się tylko do bezpośrednich potrzeb, obowiązków.

2) Serdeczne kontakty z ludźmi
Ten aspekt dotyczy zarówno kontaktów towarzyskich jak i intymnych. Dojrzałość w aspekcie interpersonalnym to przede wszystkim zdolność do bezinteresownej przyjaźni i miłości, szacunek i  dla odmienności drugiego człowieka ( a więc brak uprzedzeń czy stereotypowego patrzenia na innych ludzi), Rozumienie wolności i potrzeb innych ludzi bez poczucia wyższości, traktowanie innych ludzi jako partnerów, a nie instrumentów do zaspakajania własnych potrzeb

3) Poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego i samoakceptacja
To kryterium można określić jako dojrzałość emocjonalną rozumianą jako tolerancję na stres, frustrację. Osoba dojrzała nie reaguje gwałtowanie ani nadmiernie na bodźce popędowe czy lękowe. Drugi element dojrzałości emocjonalnej to zdaniem Allporta akceptacja własnych słabości, brak nastawienia obronnego wobec innych ludzi i wydarzeń życiowych. Przyjmowanie porażek jako jednego z elementów życia a nie jako osobistej klęski.

4) Realizm
To przede wszystkim zdrowy rozsądek i dystans w podejściu do siebie i świata, brak skłonności do przesady. Realizm nie wyklucza korzystanie z  wyobraźni, o ile nie stanowi ona formy ucieczki a więc obronnych fantazji. Realizm życiowy to adaptacyjne zmaganie się z trudnościami i przeszkodami (przystosowanie się do zmienności w życiu)

5) Obiektywizacja samego siebie
Osoba dojrzała posiada wgląd, czyli zdolność do rozumienia samego siebie, świadomość swoich motywacji, potrzeb. Obiektywizacja to również  posiadanie pozytywnego stosunku do siebie, przy jednoczesnym widzeniu niekonsekwencji i  niedoskonałości we własnym zachowaniu. To również posiadanie niezłośliwego poczucia humoru (i umiejętność śmiania się z samego siebie) 

6) Jednocząca filozofia życia
Dojrzały dorosły człowiek posiada jasną świadomość celu życia i kieruje się jedną z wybranych wartości która nadaje znaczenie podejmowanym przez niego działaniom. Mogą to być różne orientacje wartościujące: teoretyczna (prawda), społeczna (miłość), estetyczna (piękno), religijna (doskonałość), polityczna (władza), ekonomiczna (użyteczność)

ZADANIE DOMOWE
Czy Twoje pojęcie dojrzałości jest bliskie spojrzeniu Gordona Allporta?  Spróbuj stworzyć własną listę kryteriów dojrzałej osobowości. Co dla Ciebie jest najbardziej istotnym wyznacznikiem?