czwartek, 23 maja 2013

SESJA 51: CZY LUDZIE CHORUJĄCY NA DEPRESJĘ MYŚLĄ INACZEJ?

KRÓTKA POWTÓRKA:
edwardhotspur.wordpress.com
Przez ostatni tydzień świętowaliśmy okrągłą liczbę 50 sesji. To powód do zadowolenia! Cieszymy się, że od ponad pół roku jesteśmy z Wami, naszymi Czytelnikami, każdego tygodnia, wspólnie dokonując zmian w swoim życiu. W zamieszczonych filmach możemy zobaczyć Alberta Ellisa - rozmawiającego z pragnącą akceptacji Glorią oraz Aarona Becka, opowiadającego o swej drodze - od freudyzmu do antyfreudyzmu. To pouczające przykłady nie tylko budowania strategii przeciw trudnościom psychicznym człowieka, ale też zdolności zmiany i wiary w swoje możliwości. Gdyby Ellis i Beck tkwili w swoim rozczarowaniu psychoanalizą i mimo pogłębiającej się frustracji praktykowali nadal tę metodę, jak wyglądałoby ich życie? Gdyby nie rzucili wyzwania wiodącemu nurtowi, psychologia nie zyskałaby racjonalnych terapii w kształcie, w jakim dysponujemy nimi dziś. Gdyby nie postawili na szali swej zawodowej reputacji i nie zerwali z ówczesnymi trendami w nauce, byliby rozczarowanymi, praktykującymi terapeutami, którzy uprawiają swój zawód nie z pasji, lecz z przyzwyczajenia.

DZISIEJSZA SESJA
Sesja 26 była poświęcona poznawczemu modelowi depresji Becka. Dzisiaj powrócimy do jego teorii przyglądając się mechanizmom poznawczym uruchamianym w depresji. Aaron Beck zauważył, że ludziom cierpiącym na zaburzenia depresyjne towarzyszą negatywne myśli o sobie (samokrytyka), o świecie (ogólne negatywne podejście do życia) oraz o przyszłości (poczucie beznadziejności). Myśli te nazywane są triadą depresyjną i stanowią źródło deficytów motywacyjnych, behawioralnych oraz fizjologicznych. Mają one charakter automatyczny, pojawiają się spontanicznie w codziennych sytuacjach. Proces przetwarzania informacji w depresji jest zniekształcony w tym sensie, że polega on na wybiórczej koncentracji na pewnych aspektach rzeczywistości i błędach logicznych, co pogłębia objawy zaburzenia.

 TRIADA DEPRESYJNA
NEGATYWNE MYŚLI O SOBIE
Jestem do niczego”, „Nie można mnie lubić”, „Zawsze wszystko zepsuję”, „Rozumiem dlaczego żona mnie zostawiła. Nie można kochać takiego nieudacznika”, „Jestem bezużyteczny”
Wyobraź sobie, że twoim zadaniem byłoby powtarzanie takich myśli przez cały dzień i przekonywanie siebie do ich prawdziwości. Jak myślisz – co stanie się z twoim samopoczuciem? Gwarantuję, że doświadczysz uczucia przytłoczenia. Niemal wszystkie osoby chorujące na depresję mają podobne samokrytyczne myśli. Myśli te przyczyniają się do niskiej samooceny, mogą utrudniać relacje z innymi ludźmi, a także zniechęcać do podejmowania jakiejkolwiek aktywności.

NEGATYWNE MYŚLI O ŚWIECIE
Świat jest okrutny”, „Nie można nikomu ufać”, „Oni chcą mnie poniżyć i wykorzystać”, „Życie to pasmo cierpień i nieszczęść”
Negatywne myśli o świecie związane są z takim rodzajem myślenia, w którym lepiej dostrzegane i zapamiętywane są negatywne aspekty doświadczeń, aniżeli pozytywne. Nie jest to obiektywny obraz otaczającej rzeczywistości, lecz efekt zniekształceń poznawczych (np. etykietowania, myślenia czarnobiałego, uogólniania). Nawet jeśli możliwe do przyjęcia są alternatywne sposoby wyjaśnienia, to osoby depresyjne koncentrują się na negatywnych aspektach minimalizując pozytywne.

NEGATYWNE MYŚLI O PRZYSZŁOŚCI
Nic dobrego mnie już nie spotka”, „Nigdy nie zrealizuję swoich marzeń”, „Nigdy nie będzie lepiej”, „Nie ułożę sobie życia”, „Na pewno sobie nie poradzę” „Po co próbować cokolwiek zmieniać?”
Wizje szarej, ponurej przyszłości, brak perspektyw zmiany, niewiara w możliwość wpływania na własny los i przyszłość to chleb powszedni osób chorujących na depresję. Są to myśli pozbawione nadziei, które w najbardziej poważnej formie mogą skutkować myślami o charakterze samobójczym.

ZADANIE DOMOWE
Pomyśl o jakiejś sytuacji, w której miałeś szczególnie obniżony nastrój. Jakie myśli towarzyszyły Ci wtedy? Czy udałoby się je poklasyfikować zgodnie z typologią zaproponowaną przez A. Becka, a następnie rozprawić się z nimi przy pomocy alfabetu ABCDE Ellisa? Spróbuj. Będziemy trzymać kciuki za każdą Twoją próbę!