KRÓTKA POWTÓRKA:
edwardhotspur.wordpress.com |
Przez ostatni tydzień świętowaliśmy okrągłą liczbę 50 sesji. To powód do zadowolenia! Cieszymy się, że od ponad pół roku jesteśmy z Wami, naszymi Czytelnikami, każdego tygodnia, wspólnie dokonując zmian w swoim życiu. W zamieszczonych filmach możemy zobaczyć Alberta Ellisa - rozmawiającego z pragnącą akceptacji Glorią oraz Aarona Becka, opowiadającego o swej drodze - od freudyzmu do antyfreudyzmu. To pouczające przykłady nie tylko budowania strategii przeciw trudnościom psychicznym człowieka, ale też zdolności zmiany i wiary w swoje możliwości. Gdyby Ellis i Beck tkwili w swoim rozczarowaniu psychoanalizą i mimo pogłębiającej się frustracji praktykowali nadal tę metodę, jak wyglądałoby ich życie? Gdyby nie rzucili wyzwania wiodącemu nurtowi, psychologia nie zyskałaby racjonalnych terapii w kształcie, w jakim dysponujemy nimi dziś. Gdyby nie postawili na szali swej zawodowej reputacji i nie zerwali z ówczesnymi trendami w nauce, byliby rozczarowanymi, praktykującymi terapeutami, którzy uprawiają swój zawód nie z pasji, lecz z przyzwyczajenia.
DZISIEJSZA SESJA
Sesja 26 była poświęcona
poznawczemu modelowi depresji Becka. Dzisiaj powrócimy do jego
teorii przyglądając się mechanizmom poznawczym uruchamianym w
depresji. Aaron Beck zauważył, że ludziom cierpiącym na zaburzenia
depresyjne towarzyszą negatywne myśli o sobie (samokrytyka), o
świecie (ogólne negatywne podejście do życia) oraz o przyszłości
(poczucie beznadziejności). Myśli te nazywane są triadą
depresyjną i stanowią źródło deficytów motywacyjnych,
behawioralnych oraz fizjologicznych. Mają one charakter
automatyczny, pojawiają się spontanicznie w codziennych sytuacjach.
Proces przetwarzania informacji w depresji jest zniekształcony w tym
sensie, że polega on na wybiórczej koncentracji na pewnych
aspektach rzeczywistości i błędach logicznych, co pogłębia
objawy zaburzenia.
TRIADA DEPRESYJNA
NEGATYWNE MYŚLI O SOBIE
„Jestem do niczego”,
„Nie można mnie lubić”, „Zawsze wszystko zepsuję”,
„Rozumiem dlaczego żona mnie zostawiła. Nie można kochać
takiego nieudacznika”, „Jestem bezużyteczny”
Wyobraź sobie, że twoim
zadaniem byłoby powtarzanie takich myśli przez cały dzień i
przekonywanie siebie do ich prawdziwości. Jak myślisz – co stanie
się z twoim samopoczuciem? Gwarantuję, że doświadczysz uczucia
przytłoczenia. Niemal wszystkie osoby chorujące na depresję mają
podobne samokrytyczne myśli. Myśli te przyczyniają się do niskiej
samooceny, mogą utrudniać relacje z innymi ludźmi, a także
zniechęcać do podejmowania jakiejkolwiek aktywności.
NEGATYWNE MYŚLI O
ŚWIECIE
„Świat jest
okrutny”, „Nie można nikomu ufać”, „Oni chcą mnie
poniżyć i wykorzystać”, „Życie to pasmo cierpień i
nieszczęść”
Negatywne myśli o
świecie związane są z takim rodzajem myślenia, w którym lepiej
dostrzegane i zapamiętywane są negatywne aspekty doświadczeń,
aniżeli pozytywne. Nie jest to obiektywny obraz otaczającej
rzeczywistości, lecz efekt zniekształceń poznawczych (np.
etykietowania, myślenia czarnobiałego, uogólniania). Nawet jeśli
możliwe do przyjęcia są alternatywne sposoby wyjaśnienia, to
osoby depresyjne koncentrują się na negatywnych aspektach
minimalizując pozytywne.
NEGATYWNE MYŚLI O
PRZYSZŁOŚCI
„Nic dobrego mnie
już nie spotka”, „Nigdy nie zrealizuję swoich marzeń”,
„Nigdy nie będzie lepiej”, „Nie ułożę sobie życia”, „Na
pewno sobie nie poradzę” „Po co próbować cokolwiek zmieniać?”
Wizje szarej, ponurej
przyszłości, brak perspektyw zmiany, niewiara w możliwość
wpływania na własny los i przyszłość to chleb powszedni osób
chorujących na depresję. Są to myśli pozbawione nadziei, które w
najbardziej poważnej formie mogą skutkować myślami o charakterze
samobójczym.
ZADANIE DOMOWE
Pomyśl o jakiejś
sytuacji, w której miałeś szczególnie obniżony nastrój. Jakie
myśli towarzyszyły Ci wtedy? Czy udałoby się je poklasyfikować
zgodnie z typologią zaproponowaną przez A. Becka, a następnie rozprawić się z nimi przy pomocy alfabetu ABCDE Ellisa? Spróbuj. Będziemy trzymać kciuki za każdą Twoją próbę!